BAYTARNAME

(alıntıdır)

   Atın tımarın kendin yap da ar sanma,

   Yemini çifte ver eksiğin kar sanma,

    Kendi elinle atın illere salma,

   Ağır devlet, her kuvvet eşkin bir atla gerek.

                                                                         Dadaloğlu

     Mehmet Kadızade'nin baytarnamesinde at bakımı hakkında şu açıklamalar vardır: 

Yerini gayet kuru ve temiz tutmak

Altına kuru at gübresi dökmek

İşeyeceği yerin altına kap tutmak

Uzun günlerde arpasını güneş varken vermek

Atı temiz ve tavlı etmek için, gece yarısı su vermek, kaba kuşlukta su vermek,bir de ikindi zamanı su vermek,

Atın yelesini, kuyruğunu apış arasını sıcakça su ile yıkamak

Günde iki defa iyi tımar etmek

Ayaklarının açılması için bazen 3 gün atı yatırmayıp gezdirmek

Yürümeyen ata beş gecede bir kepek arpa vermek

Ata binerken üzengiye kuvvetli basmamak

Sipahi şöyle olmalıdır: Üzenginin altına bir akçe koysa iki konak yer gitse akçeyi düşürmemelidir.

   Ali Rıza Aksoy'un, Güneyde Türkmen oymaklarını incelerken bunlarda tespit ettiği at bakımı hakkında usul aşağıda maddeler halinde sıralanmıştır. 

 1- Ata çakılacak nallar önce tartılmalı ağırlıkları mutlaka eşit olmalıdır.

2- Nallanan at en az bir gün ahırda istirahat etmelidir.

3- At sert bir fırça veya keçe parçası ile ve bol sabunla senede 1-2 defa olsun iyice yıkanmalıdır. Fakat atı güneşte kurutmamalıdır.

4- Yıkanıp gölgede kuruyan atlara 300 gr kadar zeytinyağı vucudu üzerine iyice oğuşturulmalıdır. Bundan sonra güneşsiz, hatta ışık almayan bir yere kapatılmalıdır. 

5- Yıkana ve yağlanan ata hiç olmazsa haftada bir kez yıkanmış arpa yedirilmelidir ve bu yem her hafta çoğalmalı ve at en az bir ay ahırda çıkmamalıdır. 

kaynak:PROF. DR. ALİ RIZA AKSOY ÖZEL ZOOTEKNİ(AT YETİŞTİRİCİLİĞİ ) DERS NOTLARI